Ülkemizin değerlerinden olan tarihi çarşılarımız, Selçuklu döneminden beri yüzlerce yıllık geçmişiyle, yangın, deprem gibi afetlerden geçseler de, asırlık geçmişlerini birçoğu devam ettiriyor.
Aydın’da değil 50, 147 yıllık gastronomik değeri olan mekânlarında olduğu gastronomik değeri olanların dışında kaybolmakta olan mesleklerin ve antikacıların da olduğu çarşıdan Aydınlıların bile yarısının haberi yok.
Size anlatacağım Aydın’ın resmi kayıtlarında adı olmayan Gümrük Önü Çarşısı, Tarihi Gümrük Önü Hanı civarında, eskilerde Zahire Pazarı ile Hasırcılar Pazarı civarındaki esnaflardan oluşan tarihi bir çarşı.
Sokakta bulunan tarihi esnafların başlıcaları;
Köfteci Demirel, Hacıoğulları Kebab, Şehir Kebab Salonu, Şen Köfteci, Kar Helvacı Sebo, Tarihi çiğ kadayıfçı. 12 yıllık mekân olsa da Türkiye’nin en meşhur Bazlamada Tostçusu bu sokakta.
Köfteci Demirel 1949’dan beri hizmet veren, Aydın usulü köfte yapan, sokağın en işlek mekânlarından.
Hacıoğulları Kebab, 1887’den beri hizmet veren, geçmişte tüm sanatçıların uğradığı bir mekândı. Kebabı sunumuyla öne çıkıyor.
Kar Helvacı Sebo, Aydın’ın coğrafi işaretli kar helvasıyla, yazın herkesi serinletiyor.
Şehir Kebab Salonu, Aydın’ın Coğrafi İşaretli Yaprak Kesim Kabak Tatlısını Türkiye’ye tanıtan mekân. Aydın’ın kebapta favori mekânı.
Şen Köfteci, çarşının 60 yıllık mekânı. Kelle paça çorbası, sabah çıkan güveci ve köftesiyle değişmeyen lezzetiyle lezzet noktası.
Harbi Lezzet, Bazlamada Tostu Türkiye’ye meşhur eden mekân. Yazın özellikle Muğla sahillerine gidenlerin, 80 farklı tost lezzetiyle uğrak noktası.
Çarşıda ayrıca börek ve bazlamada tost yapan 3 mekân daha var.
Sokağın nostaljileri başta Kalaycı Aydın Alkış Usta olmak üzere 2 kalaycı, yorgancı ve sahafımız var. Ayrıca çarşının bir bölümü antikacılar sokağı.
Esas konuya gelmek istiyorum. Bu sokakta bir girişimci arkadaş, Bazlamada Tost reklamıyla yazın Türkiye’nin her yerinden insanları Muğla sahillerine giderken Aydın’a uğrattı (7 Ağustos 2017).
Ben bir tostçu olarak bu insanları bu sokağa uğratıyorum, burada birçok tarihi mekân var dedi ve 3 kuruma ziyarete gitti. Görüşeceği konu Gümrük Önü Hanı yanındaki bu çarşıyı nasıl Türkiye’nin marka uğrak merkezi yaparım. Örneği çarşılar başlıca Bursa, İzmir, Afyon, Gaziantep olmak üzere birçok ilimizde var.
Aydın Valiliği
Aydın Büyükşehir Belediyesi
Efeler Belediyesi (Aydın Merkez İlçe Belediyesi)
Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu ve Efeler Belediye Başkanı Mesut Özakçan, bu esnaf arkadaşımızla görüşmeye gerek görmediler, hatta randevu talebine cevap bile vermediler.
Bu esnaf arkadaşımız, halk gününde Valiyle görüşerek o zaman ki Aydın Valisi Yavuz Selim Köşger’i çarşıya davet etti.
Valiye sokağın elektrik altyapısının çok eski olduğunu, yazın lokal elektrik kesintisi olduğunu anlattı. Vali sorunu 6 ayda çözdü.
Ayrıca karakolun yan sokağının karakol tarafından otopark olarak kullanıldığını, yolun kapandığından bunun çarşı esnafına zarar verdiğini söyledi. Vali Bey 5 dakika sonra yolu trafiğe açtırdı.
Özlem Çerçioğlu Başkanımız 11 yıldır bu sokağa uğramıyor. Esnaf arkadaşımız sosyal medyadan da çağrı yapsa da Topuklu Efemiz sokağa gelmedi.
Aydın Büyükşehir Belediye Başkanımız Özlem Çerçioğlu’nun, 5 yılda esnaf ziyareti olarak 3 kez taksici ziyareti yapması ve seçim öncesi pazar yerlerini dolaşması bu konudaki en büyük başarısızlığının en bariz örneği. Bu konum ayrı bir köşe yazısı olacak.
Esnaf arkadaşımız Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve yöneticileri Oğuz Kaan Salıcı ve Seyit Torun’a mektup yazsa da sonuç alamadı.
Bu arada bu esnaf arkadaşımız, Posta Gazetesi Gastronomi ve Gezgin Sayfasında 2 hafta üst üste çarşıyı Gazeteci Rahim Yurdakul’a haber yaptırdı. Kendi mekânına gelen gurmeleri sokağın ve Aydın’ın gastronomi mekânlarına götürüp, Aydın’ı yönetenlerinin yapmadığını yapıyor. Bu çalışmalardan Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’nun haberi yok. Çünkü Aydın’ı marka kent yapmak için hiç derdi yok.
Şu anki Efeler Belediye Başkanı Anıl Yetişkin’e 3 yıl önce Aydın Baro Başkanıyken çarşı projesini anlattı ve destek istedi.
Böyle çarşılar, marka değeri katıldığında kente farklı şehirlerden gelerek uğrayanlarla ekonomik fayda sağlıyor. Bunun adı gastronomi turizmi.
Bu yazımız burada bitmedi. Hem Aydın’ın, hem çarşının sahipsizliğini önümüzdeki haftalarda anlatmaya devam edeceğim.
Sağlıcakla kalın.