Forbesler,2010 yılından bu güne araştırmalarımı durmadan sürdürdüğüm ,çok ilgimi çeken ailelerden. Bu süreç, Aydın Doğa Sporları Derneğinin Buca gezisi sırasında kıymetli hocamız ve rehberimiz sayın Mükerrem Kürüm’ün Levanten aileler ve onların oturduğu köşkler hakkında verdiği bilgilerle başladı.
Dünya zenginlerinin listesini yayınlayan “FORBES” dergisiyle Buca’da bir caddeye ismi verilen Forbes caddesinin , Bucadaki Forbes Köşkü ve Aydın’daki Nevzat Biçer Parkındaki Forbes fabrika bacası arasında bir bağlantı var mıydı?
Forbesler
Osmanlı Devletinin imzaladığı kapitulasyonlardan en çok faydalananlar Levanten adı verilen Avrupalı tüccarlardı. İlk gelen Fransızlardan dolayı bunlara Frenk denildi. İzmir’e 1515-1547 tarihleri arasında gelmeye başlayan Frenkler(İngilizler, İtalyanlar) Çeşme, Foça, Kuşadası’na yerleşmeye başladılar ve bu sahil kasabalarından kolayca ticaret edebildiler.Bunlardan İzmir’de yaşayan başlıca Levanten aileler,Whittal,Giraud,La Fontaine, Forbes, Jonh Peters, Rees, Gavrilli aileleri İngiliz statüsünde Osmanlılarla ticari anlaşma imzalayarak güçlendiler.
Levanten’lerden Forbes Ailesi Buca’ya 1800 yıllarda gelmiş İskoçyalı ailedir. İzmir’de iş yeri olan MAC ANDREW Gemi şirketinin sahibi Robert Mac Andrew meyan kökünün Ege bölgesinde yetiştiğini buradan çok para kazanılacağını düşünerek Oğlu William Mac Andrew i araştırma yapmak üzere gönderir. Ona William Forbes de eşlik eder. Aynı yıl mac Andrew&forbes Şirketi kurulur. William Forbes , Bucadaki Forbes köşkünü yaptıran Davit Forbesin amcasıdır. Davit Forbes ,Forbesler için evler yapar. Bu aileden George King Forbes konumu itibariyle tepede inşa edilen ,Buca ovasını dört yönden izlenir durumdaki Köşke 1908 yılında yerleşir. Köşk 1909 yılında kundaklanır. Çıkan yangının terkedilen sevgilinin intikamı olarak yorumlanır ve köşk yeniden yapılır eski haline getirilir. (Hasan Çömlekçi Htgazete .com)
Köşkün ve Forbes’lerin hikayesi bununla da bitmez. Bu köşk’e 1923 yılında Atatürk eşi ile birlikte davet edilir. Atatürk ve eşi daveti kabul ederler.Odalarına yerleştikten sonra Gazi ve Latife hanım köşkün bahçesinde gezintiye çıkarlar.Bu gezinti sırasında Gazi Mustafa Kemal , işe yeni alınmiş bir bahçivanın bıçaklı saldırısına uğrar, Latife hanım son anda fark edip saldırgana doğru atılır.Atamızı darbeden korur ancak elinden yaralanır. Bu olaydan sonra Forbes’ler İzmir’i terk ederler. Bu köşkü Levanten ailelerden Reesler alır . Bir süre sonra onların elinden de çıkar,1950 li yıllarda SSK bu köşkü alarak hastane polikliniği olarak kullanır.Şimdi Buca Atatürk Devlet Hastanesinin bahçesindeki bina bu binadır. (Hasan Çömlekçi Htgazete.com)